Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT: Deep Vein Thrombosis) είναι ένας θρόμβος αίματος σε μια βαθιά φλέβα, συνήθως στα πόδια.

Θρόμβοι μπορεί να σχηματιστούν σε επιφανειακές φλέβες και σε εν τω βάθει φλέβες. Οι θρόμβοι αίματος με φλεγμονή σε επιφανειακές φλέβες (ονομάζονται επιπολής θρομβοφλεβίτιδα ή φλεβίτιδα) σπάνια προκαλούν σοβαρά προβλήματα. Αλλά θρόμβοι στις εν τω βάθει φλέβες (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση) απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα.

Οι θρόμβοι αυτοί είναι επικίνδυνοι επειδή μπορεί να ελευθερωθούν, να μεταφερθούν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στους πνεύμονες και να μπλοκάρει η ροή του αίματος στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή). Μία πνευμονική εμβολή είναι συχνά απειλητική για τη ζωή. Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί επίσης να προκαλέσει μακροχρόνια προβλήματα. Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να καταστρέψει τη φλέβα και να προκαλέσει στο πόδι πόνο, πρήξιμο, και αλλαγή στο χρώμα. Μετά από χρόνια η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε έλκη ποδιών.

Οι θρόμβοι αίματος πιο συχνά αναπτύσσονται στις φλέβες της κνήμης(γάμπα) και του μηρού, και λιγότερο συχνά στις φλέβες του βραχίονα ή στις πυελικές φλέβες.

Τι προκαλεί την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση;
Οι θρόμβοι αίματος μπορούν να σχηματιστούν στις φλέβες κατά την ακινησία. Για παράδειγμα, θρόμβοι μπορεί να σχηματιστούν σε κάποιον που είναι παράλυτος ή κλινήρης ή καθιστός σε μια πολύωρη πτήση ή ταξίδι με το αυτοκίνητο. Κάποια χειρουργική επέμβαση ή ένας τραυματισμός μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία και να προκαλέσει σχηματισμό θρόμβου. Ο καρκίνος μπορεί επίσης να προκαλέσει τω βάθει φλεβική θρόμβωση. Μερικοί άνθρωποι έχουν αίμα που πήζει πολύ εύκολα, ένα πρόβλημα το οποίο μπορεί να είναι κληρονομικό.

Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβική θρόμβωσης περιλαμβάνουν πρήξιμο του πληγέντος ποδιού. Επίσης, το πόδι μπορεί δίνει τη αίσθηση του ζεστού και να φαίνεται πιο κόκκινο από το άλλο πόδι. Στη κνήμη (γάμπα) ή στο μηρό μπορεί υπάρχει πόνος ή να δίνει την αίσθηση του μαλακού όταν το αγγίζετε ή όταν ασκείται πίεση σε αυτό ή όταν στέκεστε ή όταν μετακινήστε. Ο πόνος μπορεί να επιδεινωθεί και να διαρκεί περισσότερο ή να γίνει μόνιμος.
Εάν ένας θρόμβος αίματος είναι μικρός, δεν μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πνευμονική εμβολή είναι το πρώτο σύμπτωμα της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης.

Πώς γίνεται η διάγνωση της εν τω βάθει φλεβική θρόμβωσης;
Εάν ο γιατρός υποψιάζεται ότι κάποιος πάσχει από  εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, κατα πάσα πιθανότητα, θα συστήσει μια εξέταση με υπερήχους για τη μέτρηση της ροής του αίματος μέσα από τις φλέβες και να βοηθήσει να βρεθεί τυχόν θρόμβος που εμποδίζει τη ροή αίματος. Άλλες εξετάσεις, όπως π.χ. η φλεβογραφία  επίσης γίνονται εάν τα αποτελέσματα της εξέτασης με υπερήχους είναι ασαφείς. Η φλεβογραφία αποτελεί εξέταση με ακτίνες Χ (ακτινογραφία) που λαμβάνει εικόνες της ροής του αίματος μέσω των φλεβών.

Πώς αντιμετωπίζεται η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση;
Η θεραπεία πρέπει να αρχίσει άμεσα ώστε να μειωθεί η πιθανότητα ότι ο θρόμβος αίματος θα αυξηθεί ή ότι ένα κομμάτι του θρόμβου μπορεί να ελευθερωθεί στη ροή του αίματος.
Θεραπεία για την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση συνήθως περιλαμβάνει τη λήψη αντιπηκτικών όπως η ηπαρίνη και η βαρφαρίνη (Coumadin, για παράδειγμα). Η ηπαρίνη δίνεται μέσω φλέβας (ενδοφλεβίως ή IV) ή με ένεση. Η Βαρφαρίνη χορηγείται ως χάπι. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει τη λήψη αντιπηκτικών για τουλάχιστον 3 μήνες για να αποτραπούν οι υπάρχοντες θρόμβοι να αναπτυχθούν περαιτέρω.

Ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσει τη δόση του φαρμάκου. Θα κάνει εξετάσεις αίματος συχνά έτσι ώστε να μπορεί να δει πόσο καλά τα αντιπηκτικά αποδίδουν.

Ο γιατρός μπορεί επίσης να προτείνει να υποστηριχτεί ή να ανυψωθεί το πόδι όταν είναι δυνατόν, να χρησιμοποιηθεί ένα μαξιλάρι θέρμανσης, αρκετό περπάτημα και η χρήση σφιχτά φορεμένων ελαστικών καλτσών (κάλτσες συμπίεσης). Αυτά τα μέτρα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και του οιδήματος που μπορεί να εμφανιστούν λόγω της εν τω βάθει φλεβική θρόμβωσης.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, ένα φίλτρο κοίλης φλέβας (vena cava filter) μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Το φίλτρο κοίλης φλέβας εισάγεται εντός της κοίλης φλέβας, δηλαδή στη μεγάλη φλέβα που επιστρέφει το αίμα στην καρδιά από την κοιλιά και τα πόδια. Το φίλτρο κοίλης φλέβας βοηθά στην πρόληψη του σχηματισμού θρόμβων στο αίμα προς τους πνεύμονες. Αυτή η συσκευή χρησιμοποιείται συνήθως μόνο αν ένα άτομο είναι σε υψηλό κίνδυνο για πνευμονική εμβολή και δεν είναι σε θέση να λάβει αντιπηκτικά. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί εάν έχετε DVT που έρχεται πάλι ή είχατε μια ξαφνική απόφραξη της ροής του αίματος στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή), ενώ παίρνετε αντιπηκτικά.

Πώς μπορεί η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση να προληφθεί;
Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν για να αποτραπεί η εμφάνιση εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης. Πολλοί γιατροί συστήνουν χρήση ειδικών καλτσών συμπίεσης κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού περισσότερο από 8 ώρες. Στις πτήσεις μεγάλης διάρκειας, περπατήστε στο διάδρομο ανά σύντομο χρονικό διάστημα ( ανά μία ώρα), εκτελέστε διατάσεις και κάμψεις στα πόδια κάθε 20 λεπτά και πιείτε άφθονο νερό, αποφύγετε το αλκοόλ και τα ποτά με καφεΐνη.