Γενικές Πληροφορίες
Η αγγειοπλαστική και οι σχετιζόμενες τεχνικές είναι γνωστές ως Διαδερμικές Στεφανιαίες Παρέμβασεις (PCI: Percutaneous Coronary Intervention).

Η αγγειοπλαστική είναι μια διαδικασία κατά την οποία ένα στενεμένο ή αποφραγμένο τμήμα της στεφανιαίας αρτηρίας διευρύνεται ή αποφράσσεται.

Η αγγειοπλαστική είναι λιγότερο επεμβατική και έχει βραχύτερο χρόνο αποκατάστασης από ότι η χειρουργική επέμβαση παράκαμψης (bypass), η οποία επίσης γίνεtai για να αυξηθεί η ροή αίματος στον καρδιακό μυ, αλλά απαιτεί εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς.

Τις περισσότερες φορές τοποθετούνται ενδοπροθέσεις (stent) κατά τη διάρκεια της αγγειοπλαστικής.

Η αγγειοπλαστική γίνεται χρησιμοποιώντας ένα λεπτό, μαλακό σωλήνα που ονομάζεται καθετήρας. Ο γιατρός εισάγει τον καθετήρα μέσα σε ένα αιμοφόρο αγγείο στην βουβωνική χώρα ή πάνω από τον αγκώνα και καθοδηγεί προσεκτικά τον καθετήρα μέσω των αιμοφόρων αγγείων, έως το αποκλεισμένο τμήμα της στεφανιαίας αρτηρίας.
Καρδιακός καθετηριασμός ή αλλιώς στεφανιογραφία, εκτελείται πριν την αγγειοπλαστική για να εντοπιστούν τυχόν φραγμένες αρτηρίες.

Αγγειοπλαστική με τοποθέτηση ενδοπρόθεσης - Stent

Ένας μικρός, διαστελλόμενος σωλήνας που ονομάζεται stent (ενδοπρόθεση) συχνά τοποθετείται μόνιμα εντός της αρτηρίας κατά την διάρκεια της αγγειοπλαστικής.

Ένα πολύ λεπτό σύρμα χρησιμοποιείται ως οδηγός και τοποθετείται στο εσωτερικό του καθετήρα. Το σύρμα-οδηγός χρησιμοποιείται για τη μετακίνηση ενός μπαλονιού και του stent μέσα στην στεφανιαία αρτηρία. Το μπαλόνι είναι τοποθετημένο μέσα στο stent και όταν θα διασταλεί με το φούσκωμα, θα ανοίξει και το stent, το οποίο ασκεί πίεση ενάντια στο τοίχωμα της αρτηρίας. Το μπαλόνι κατόπιν ξεφουσκώνει και απομακρύνεται, αφήνοντας το stent μόνιμα στη αρτηρία.

Η αγγειοπλαστική με μπαλονάκι είναι η πιο κοινή μέθοδος εισαγωγής stent, αν και ορισμένες φορές stent τοποθετούνται και χωρίς τη χρήση μπαλονιού. Επειδή τα stent είναι δικτυωτά, τα επιθηλιακά κύτταρα του αιμοφόρου αγγείου αναπτύσσονται μέσω και γύρω από το stent και έτσι εξασφαλίζεται η διατήρησή του στην ίδια θέση.

Η αγγειοπλαστική με τοποθέτηση stent θα πρέπει να γίνεται για:

• Να διευρυνθεί μία αρτηρία, πιέζοντας τη πλάκα προς την εξωτερική κατεύθυνση, βελτιώνοντας έτσι τη ροή του αίματος.
• Να διατηρηθεί μία αρτηρία ανοιχτή μετά την απομάκρυνση του μπαλονιού.
• Να σφραγιστούν τυχόν ανοίγματα στο τοίχωμα μιας αρτηρίας.
• Να αποτραπεί η επαναστένωση μιας αρτηρίας.
• Να αποτραπούν μικρά κομμάτια πλάκας από το να αποκολληθούν, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει καρδιακή προσβολή.

Η επαναστένωση της αρτηρίας είναι πολύ λιγότερο πιθανό να συμβεί μετά από τοποθέτηση stent (ενδοπρόθεσης) με την αγγειοπλαστική από ότι εάν διενεργηθεί μόνο αγγειοπλαστική. Για αυτό και η τοποθέτηση stent (ενδοπρόθεσης) είναι συχνή κατά τις επεμβάσεις αγγειοπλαστικής.

Οι ενδοπροθέσεις (stent) που είναι επικαλυμμένες με φάρμακα που εμποδίζουν την ανάπτυξη των κυττάρων γύρω από το stent είναι περισσότερο αποτελεσματικές από τις συμβατικές ενδοπροθέσεις (stent) στη διατήρηση της αρτηρίας ανοικτής. Αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσο ασφαλή είναι τα φάρμακα αυτών των ενδοπροθέσεων μακροπρόθεσμα ή πόσο καλά λειτουργούν μακροπρόθεσμα.

Τι να αναμένει ο ασθενής μετά την αγγειοπλαστική;
Μετά την αγγειοπλαστική, ο καρδιακός ρυθμός, ο σφυγμός, η αρτηριακή πίεση του ασθενούς θα παρακολουθούνται στενά και επίσης και η περιοχή εισαγωγής του καθετήρα θα ελέγχεται για αιμορραγία.

Ο ασθενής το πιθανότερο είναι να αρχίσει το περπάτημα μέσα σε 12 έως 24 ώρες μετά την αγγειοπλαστική. Η μέση διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο είναι 1 - 2 ημέρες για απλές διαδικασίες. θα μπορεί να ασκηθεί ξανά και να οδηγήσει μετά από μερικές ημέρες. Θα του χορηγηθούν αντι-αιμοπεταλιακά φάρμακα γιατί βοηθούν στην πρόληψη άλλης καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.

Αν έχει γίνει τοποθέτηση stent, θα χορηγηθούν ασπιρίνη συν ένα άλλο αντι-αιμοπεταλιακό φάρμακο, όπως η κλοπιδογρέλη (Plavix). Εάν έχει τοποθετηθεί stent επικαλυμμένο με φάρμακο, ο ασθενής θα λαμβάνει κατά πάσα πιθανότητα και τα δύο αυτά τα φάρμακα για τουλάχιστον ένα έτος. Αν έχει τοποθετηθεί απλό stent, θα λαμβάνει τα δύο φάρμακα για τουλάχιστον ένα μήνα, αλλά ίσως μέχρι ένα έτος. Στη συνέχεια, θα πάρετε πιθανόν καθημερινά ασπιρίνη μακροχρόνια. Αν ο ασθενής έχει υψηλό κίνδυνο αιμορραγίας, ο γιατρός μπορεί να μειώσει το χρόνο που θα λαμβάνει αυτά τα φάρμακα.

Γιατί γίνεται η αγγειοπλαστική;
Παρά το γεγονός ότι εμπλέκονται πολλοί παράγοντες, η αγγειοπλαστική με ή χωρίς τοποθέτηση stent γίνεται συνήθως, αν ο ασθενής έχει:

• Συχνό ή έντονο πόνο στο στήθος (στηθάγχη), ο οποίος δεν αντιμετωπίζεται με φάρμακα.
• Σοβαρά μειωμένη ροή αίματος (ισχαιμία) σε μια περιοχή του καρδιακού μυός, που προκαλείται από μία στένωση στεφανιαίας αρτηρίας.
• Μια αρτηρία που είναι πιθανό να αντιμετωπιστεί επιτυχώς με την αγγειοπλαστική, ανεξάρτητα αν θα γίνει και τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent).
• Αρκετά καλή συνολική υγεία για να υποβληθεί στη διαδικασία.

Η αγγειοπλαστική δεν συνίσταται όταν:

• Δεν υπάρχει καμία απόδειξη μειωμένης ροής αίματος στον καρδιακό μυ.
• Μόνο μικρές περιοχές της καρδιάς βρίσκονται σε κίνδυνο, και ο ασθενής δεν έχει ισχυρούς πόνους στο στήθος (στηθάγχες).
• Ο ασθενής είναι σε κίνδυνο επιπλοκών κατά τη διάρκεια της αγγειοπλαστικής λόγω άλλων προβλημάτων υγείας.
• Η ανατομία της αρτηρίας καθιστά την αγγειοπλαστική πολύ επικίνδυνη ή δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
• Ο χειρουργός δεν εκτελεί αρκετές διαδικασίες αγγειοπλαστικής για να θεωρείτε επαρκής.
• Το νοσοκομείο δεν έχει πρόσβαση σε εγκαταστάσεις επείγουσας καρδιακής χειρουργικής.

Ποιά είναι τα αποτελέσματα της αγγειοπλαστικής;
Η αγγειοπλαστική ανακουφίζει από τον πόνο στο στήθος και βελτιώνει τη ροή του αίματος προς την καρδιά. Εάν συμβεί επαναστένωση, επιπλέον διαδικασία αγγειοπλαστικής χειρουργικής ή διαδικασία χειρουργικής παράκαμψης (bypass) μπορεί να απαιτηθεί.

Τα μακροχρόνια αποτελέσματα της αγγειοπλαστικής σε μία αρτηρία με στεφανιαία νόσο είναι παρόμοια με εκείνα της χειρουργικής παράκαμψης (bypass) της στεφανιαίας αρτηρίας.

Η αγγειοπλαστική θεωρείται πολύ αποτελεσματική για την αποκατάσταση της ροής του αίματος κατά τη διάρκεια μιας καρδιακής προσβολής. Η αγγειοπλαστική είναι τουλάχιστον τόσο αποτελεσματική (και πιθανώς περισσότερο αποτελεσματική) όσο και τα θρομβολυτικά φάρμακα στη αντιμετώπιση της καρδιακής προσβολής σε ιατρικά κέντρα όπου πολλές τέτοιες διαδικασίες διενεργούνται.

Η χειρουργική επέμβαση παράκαμψης (bypass) της στενεμένης αρτηρίας μπορεί να αποφέρει μεγαλύτερα οφέλη από ότι η αγγειοπλαστική για τα άτομα με διαβήτη ή για εκείνα με εκτεταμένη στεφανιαία αθηροσκλήρωση. Επιπλέον, χειρουργική επέμβαση παράκαμψης (bypass) μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή όταν υπάρχουν στενεμένες στεφανιαίες αρτηρίες, που δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν με την αγγειοπλαστική ή η σε περίπτωση που διενεργήθηκε αγγειοπλαστική και δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, δηλαδή δεν διευρύνθηκε επαρκώς η αρτηρία ή όταν συνυπάρχει κάποια νόσος σε καρδιακή βαλβίδα.

Ενδοπροθέσεις (stent) συνήθως χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια αγγειοπλαστικής και άλλων διαδικασιών επαναγγείωσης. Μια αρτηρία είναι λιγότερο πιθανό να στενέψει και πάλι μετά από αγγειοπλαστική με τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent) σε σύγκριση με την αγγειοπλαστική χωρίς τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent). Οι ενδοπροθέσεις (stent) που αποδεσμεύουν φάρμακα βοηθούν στην πρόληψη της επαναστένωσης μετά από αγγειοπλαστική επέμβαση. Αυτές οι ενδοπροθέσεις (stent) είναι επικαλυμμένες με ένα φάρμακο που εμποδίζουν την ανάπτυξη νέου ιστού που συχνά οφείλεται για την επαναστένωση της αρτηρίας. 

Περιστροφική αθηρεκτομή. Κατά τη διάρκεια μιας αθηρεκτομής, ένας λεπτός εύκαμπτος σωλήνας (καθετήρας) εισάγεται μέσω μιας αρτηρίας στην βουβωνική χώρα ή στο βραχίονα και προσεκτικά οδηγείται μέσα στην στεφανιαία αρτηρία που είναι στενεμένη. Όταν ο σωλήνας φθάσει στο στενό τμήμα της αρτηρίας, μία περιστρεφόμενη λεπίδα (περιστροφική αθηρεκτομή) χρησιμοποιείται για την αφαίρεση του λίπους και του ασβεστίου που έχει συσσωρευτεί στο τοίχωμα της αρτηρίας.

Κίνδυνοι από την αγγειοπλαστική
Οι κίνδυνοι λόγω της αγγειοπλαστικής μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Αιμορραγία στο σημείο παρακέντησης.
• Βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία στο σημείο της παρακέντησης.
• Ξαφνικός αποκλεισμός της στεφανιαίας αρτηρίας.
• Μικρό σχίσιμο στην εσωτερική επένδυση της αρτηρίας.
• Καρδιακή προσβολή.
• Ανάγκη για επιπλέον διαδικασίες. Η αγγειοπλαστική μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα για επείγουσα χειρουργική επέμβαση παράκαμψης (bypass) της αρτηρίας. Επιπλέον, η αρτηρία μπορεί να υποστεί επαναστένωση και μια επαναλαπτηκή αγγειοπλαστική μπορεί να απαιτηθεί.
• Επαναστένωση της αρτηρίας ή αγγειου.

Επιπλέον πληροφορίες
Η αγγειοπλαστική δεν απαιτεί χειρουργική επέμβαση ανοικτού θώρακα και έχει λιγότερο κίνδυνο άμεσων επιπλοκών από ό, τι η χειρουργική επέμβαση παράκαμψης (bypass). Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της χειρουργικής επέμβασης παράκαμψης (bypass)και αγγειοπλαστική είναι παρόμοια.

Η χειρουργική παράκαμψης (bypass) της στεφανιαίας αρτηρίας μπορεί να είναι καλύτερη επιλογή από ότι η αγγειοπλαστική για τους ανθρώπους που έχουν στένωση στη αριστερή κύρια στεφανιαία αρτηρία, ή έχουν διαβήτη, ή έχουν περισσότερες από μία στενεμένες στεφανιαίες αρτηρίες. Επίσης η επιθετική φαρμακευτική αγωγή με ορισμένα φάρμακα μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματική για τους ανθρώπους με διαβήτη.

Τα οφέλη της αγγειοπλαστικής είναι πολύ μεγαλύτερα για τους καπνιστές, εάν διακόψουν το κάπνισμα. Η ποιότητα ζωής ενός καπνιστή μετά από αγγειοπλαστική βελτιώνεται σημαντικά αν μετά τη διαδικασία μόνο εάν διακοπεί το κάπνισμα.